Επιχειρήσαμε εδώ να ανακεφαλαιώσουμε ό,τι γνωρίζουμε σχετικά με τις βασικές απόψεις του αρχαιολόγου καθηγητή Θ. Σπυρόπουλου για την αρχαία Πελλάνα, επειδή, όπως ανακοινώσαμε ήδη στο προηγούμενο άρθρο μας (6 Μαΐου), επίκειται συνάντηση φορέων και πολιτών στο χωριό μας, το Σάββατο της 15 Μαΐου, με σκοπό την αναθέρμανση του γνωστού αρχαιολογικού ζητήματος.
1) Αρχικά, από το 2700 π.Χ. η Λακεδαίμων, ως πόλη, υπήρξε για 1.000 χρόνια το σπουδαιότερο προϊστορικό κέντρο της Πελοποννήσου. Το επίκεντρό της ήταν ο λόφος Παλαιόκαστρο, όπου ο κ. Σπυρόπουλος ανακάλυψε μεγάλους τύμβους ηγεμόνων στην κορυφή του, αλλά και κατοικίες τους στη νότια πλευρά του. Ο λαός που κατοικούσε εκεί ήταν, σύμφωνα με την άποψή του, οι Μινύες, γνώστες της μεταλλουργίας, της αποξήρανσης λιμνών και γενικώς τεχνοκράτες και υπερπόντιοι ταξιδευτές, όπως αυτοί της Αργοναυτικής εκστρατείας.
2) Γύρω στο 1700 π.Χ. οι τάφοι αυτοί στην κορυφή του λόφου αντικαθίστανται από έναν πελώριο λαξευτό λακκοειδή τάφο, τον οποίο φτιάχνουν οι νέοι κάτοικοι της περιοχής, οι Αχαιοί. Κτίζουν, επίσης, ένα ανάκτορο στη νότια πλευρά του λόφου γύρω στο 1500 π.Χ., αλλά και ένα νεότερο ανάκτορο γύρω στο 1350 π.Χ. Όμως, όταν αυτό καταστρέφεται, πιθανόν από φυσικά αίτια, γύρω στο 1270 π.Χ., τότε κτίζεται ένα μεγαλύτερο ανάκτορο, το οποίο είχε μήκος 35 μ. και πλάτος 13,5 μ. και είναι αυτό, όπως υποστηρίζει, στο οποίο έζησε και ο Μενέλαος με την ωραία Ελένη, αλλά και περιγράφει ο Όμηρος στην αρχή της ραψωδίας Δ της Οδύσσειας. Συγχρόνως (από τον 15ο ως τον 11ο αι. π.Χ.) κατασκευάζουν και τους λαξευτούς θολωτούς τάφους στην γειτονική θέση Πελεκητή, με τον μεγαλύτερο από αυτούς να έχει διάμετρο θόλου άνω των 10 μ., αλλά και ένα τείχος που περιβάλλει τον λόφο, το ανάκτορο (νότια από αυτό βρέθηκε η πύλη του τείχους) αλλά και την Πελλανίδα πηγή στα δυτικά.
3) Όταν γύρω στο 1200 π.Χ., μετά τον πόλεμο στην Τροία, καταστρέφεται και αυτό το ανάκτορο, στα ερείπιά του χτίζονται τα επόμενα χρόνια (γύρω στο 1075 με 950 π.Χ.) κατοικίες αλλά και τάφοι, καθώς και ένας ναός προς τιμήν της Ελένης (ίσως και του Μενελάου) στα λεγόμενα γεωμετρικά χρόνια (9ος έως 8ος αι. π.Χ.). Στα χρόνια αυτά, υποστηρίζει ο αρχαιολόγος, πρέπει να έγινε και η αλλαγή του ονόματος της πόλης από Λακεδαίμονα σε Πελλάνα, ενώ ήδη από το 900 π.Χ. η νέα πόλη μεταφέρεται πιο βόρεια, στο λόφο Τρυπόρραχη.
4) Ακολουθεί, έπειτα, η εποχή με την γνωστή σπαρτιατική ιστορία των αρχαϊκών και κλασικών χρόνων, κατά την οποία η Πελλάνα έχει πλέον αποδυναμωθεί, ενώ το επίκεντρο της περιοχής είναι οριστικά η (γνωστή ήδη από τα ομηρικά έπη) πόλη Σπάρτη.
5) Κατά τους αλεξανδρινούς χρόνους (2ος αι. π.Χ. κυρίως) κατασκευάζονται στον χώρο των ανακτόρων επιτάφια μνημεία, ενώ στους λαξευτούς τάφους της Πελεκητής βρέθηκαν πολλά αγγεία και ειδώλια της εποχής αυτής, γεγονός που υποδεικνύει ότι οι κάτοικοι εκείνων των χρόνων (έως και τους ρωμαϊκούς, 2ος αι. μ.Χ.) απέδιδαν λατρεία σε μυκηναϊκούς ήρωες. Βρέθηκαν, επίσης, κρυμμένα κατά την εποχή αυτή στο χώρο των ανακτόρων και 95 ασημένια νομίσματα διαφόρων εποχών.
6) Στους βυζαντινούς χρόνους, τέλος, κατασκευάζονται κατά τον 7ο αι. μ.Χ. κεραμοσκεπείς τάφοι στο ερειπωμένο τείχος της πόλης, ενώ κατά τον 12ο αι. μ.Χ. χτίζονται μεγάλες κατοικίες στο χώρο του ανακτόρου.
2) Γύρω στο 1700 π.Χ. οι τάφοι αυτοί στην κορυφή του λόφου αντικαθίστανται από έναν πελώριο λαξευτό λακκοειδή τάφο, τον οποίο φτιάχνουν οι νέοι κάτοικοι της περιοχής, οι Αχαιοί. Κτίζουν, επίσης, ένα ανάκτορο στη νότια πλευρά του λόφου γύρω στο 1500 π.Χ., αλλά και ένα νεότερο ανάκτορο γύρω στο 1350 π.Χ. Όμως, όταν αυτό καταστρέφεται, πιθανόν από φυσικά αίτια, γύρω στο 1270 π.Χ., τότε κτίζεται ένα μεγαλύτερο ανάκτορο, το οποίο είχε μήκος 35 μ. και πλάτος 13,5 μ. και είναι αυτό, όπως υποστηρίζει, στο οποίο έζησε και ο Μενέλαος με την ωραία Ελένη, αλλά και περιγράφει ο Όμηρος στην αρχή της ραψωδίας Δ της Οδύσσειας. Συγχρόνως (από τον 15ο ως τον 11ο αι. π.Χ.) κατασκευάζουν και τους λαξευτούς θολωτούς τάφους στην γειτονική θέση Πελεκητή, με τον μεγαλύτερο από αυτούς να έχει διάμετρο θόλου άνω των 10 μ., αλλά και ένα τείχος που περιβάλλει τον λόφο, το ανάκτορο (νότια από αυτό βρέθηκε η πύλη του τείχους) αλλά και την Πελλανίδα πηγή στα δυτικά.
3) Όταν γύρω στο 1200 π.Χ., μετά τον πόλεμο στην Τροία, καταστρέφεται και αυτό το ανάκτορο, στα ερείπιά του χτίζονται τα επόμενα χρόνια (γύρω στο 1075 με 950 π.Χ.) κατοικίες αλλά και τάφοι, καθώς και ένας ναός προς τιμήν της Ελένης (ίσως και του Μενελάου) στα λεγόμενα γεωμετρικά χρόνια (9ος έως 8ος αι. π.Χ.). Στα χρόνια αυτά, υποστηρίζει ο αρχαιολόγος, πρέπει να έγινε και η αλλαγή του ονόματος της πόλης από Λακεδαίμονα σε Πελλάνα, ενώ ήδη από το 900 π.Χ. η νέα πόλη μεταφέρεται πιο βόρεια, στο λόφο Τρυπόρραχη.
4) Ακολουθεί, έπειτα, η εποχή με την γνωστή σπαρτιατική ιστορία των αρχαϊκών και κλασικών χρόνων, κατά την οποία η Πελλάνα έχει πλέον αποδυναμωθεί, ενώ το επίκεντρο της περιοχής είναι οριστικά η (γνωστή ήδη από τα ομηρικά έπη) πόλη Σπάρτη.
5) Κατά τους αλεξανδρινούς χρόνους (2ος αι. π.Χ. κυρίως) κατασκευάζονται στον χώρο των ανακτόρων επιτάφια μνημεία, ενώ στους λαξευτούς τάφους της Πελεκητής βρέθηκαν πολλά αγγεία και ειδώλια της εποχής αυτής, γεγονός που υποδεικνύει ότι οι κάτοικοι εκείνων των χρόνων (έως και τους ρωμαϊκούς, 2ος αι. μ.Χ.) απέδιδαν λατρεία σε μυκηναϊκούς ήρωες. Βρέθηκαν, επίσης, κρυμμένα κατά την εποχή αυτή στο χώρο των ανακτόρων και 95 ασημένια νομίσματα διαφόρων εποχών.
6) Στους βυζαντινούς χρόνους, τέλος, κατασκευάζονται κατά τον 7ο αι. μ.Χ. κεραμοσκεπείς τάφοι στο ερειπωμένο τείχος της πόλης, ενώ κατά τον 12ο αι. μ.Χ. χτίζονται μεγάλες κατοικίες στο χώρο του ανακτόρου.
Πελλ. Α - Πελλ. Β
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου