3.4β. Με αφορμή την επέτειο του 1821 - μέρος β΄

[...συνέχεια από το α΄ μέρος]

- Αξίζει να προστεθεί εδώ ότι και ο ίδιος ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης είχε μεταβεί μερικές φορές στο Γεωργίτσι και μάλιστα, όπως αναφέρει στα Απομνημονεύματά του, άφησε κάποτε εκεί την μητέρα του για να την προστατεύσει.
- Επίσης, ο περίφημος λαϊκός ζωγράφος και αγωνιστής Παναγιώτης Ζωγράφος, ο οποίος απεικόνισε διάφορες μάχες του '21 καθ' υπόδειξιν του στρατηγού Μακρυγιάννη, καταγόταν από την Βορδόνια.
- Επιπλέον, μεταφέρουμε εδώ - με κάθε επιφύλαξη - την προφορική μαρτυρία αξιοσέβαστου γηραιού Αθηναίου δικηγόρου με το επώνυμο Αλούπης, εκ Γεωργιτσίου: "...όταν απαγχονίστηκε στο Βελιγράδι ο Ρήγας Φεραίος (το κανονικό του ονοματεπώνυμο ήταν Αντώνιος Κυριαζής ή Κυριαζόπουλος) από τους Τούρκους, οι συγγενείς του στις Φερές (ή Βελεστίνο) του νομού Μαγνησίας, για να αποφύγουν τα αντίποινα, κατέφυγαν από την Θεσσαλία στην περιοχή της Άμφισσας και αργότερα κάποιοι  από αυτούς πέρασαν στην Πελοπόννησο και την Μάνη. Παράλληλα, ένα από τα δύο μπορεί να συνέβη εκείνη την εποχή: είτε άλλαξαν το επώνυμό τους από Κυριαζής σε Αλούπης, είτε μαζί με τις οικογένειες Κυριαζή αναγκάστηκαν, λόγω συγγένειας, να καταφύγουν στην Άμφισσα και οι οικογένειες Αλούπη (υπάρχει ακόμα και σήμερα αυτό το επώνυμο στην περιοχή αυτή), ενώ αργότερα κάποιοι από αυτούς πέρασαν στην Πελοπόννησο..." Αν συνδυάσουμε αυτή την πληροφορία με τα στοιχεία που αναφέρονται στο χειρόγραφο του π. Αθαν. Σιγαλού (βλ. το άρθρο μας  3.2, 19/3/2010, ενότ. Β, παράγρ. γ), βλέπουμε ότι πράγματι ένας Αλούπης από τον Κάμπο Αβίας (στην Μάνη) ήρθε ως γαμπρός στο Γεωργίτσι!

Το πρώτο στρατόπεδο των Λακώνων δημιουργήθηκε στο χωριό Βέρβενα του Πάρνωνα, ενώ αργότερα, κατά την επιδρομή του Ιμπραήμ το 1825, δημιουργήθηκε ένα νέο στο Γεωργίτσι υπό τις διαταγές αρχικά του Απόστολου Κολοκοτρώνη και έπειτα του Νικηταρά. Όταν ο Ιμπραήμ κατευθύνθηκε από την Τριπολιτσά εναντίον της Λακωνίας, επειδή το στρατόπεδο των Βερβένων είχε ήδη διαλυθεί ως ακατάλληλο για να δοθεί εκεί μάχη, αιχμαλώτισε μέσα σε μια νύχτα, στις αρχές του Σεπτεμβρίου, μερικούς από τους κατοίκους του Βουρλιά. Έπειτα κατέβηκε στον Ευρώτα και έφθασε στον Μυστρά, που είχε εγκαταλειφθεί από τους κατοίκους του και τον πυρπόλησε. Κατόπιν πυρπόλησε την Λογγάστρα, ενώ στη συνέχεια κατέκαυσε την Καστανιά και τα Περιβόλια (κατέκοψε μάλιστα και τα δένδρα στον ευρύτερο κάμπο), όπου πριν συνάντησε αντίσταση από τον Νικηταρά και έχασε 28 άνδρες. Δεν μπόρεσε, έτσι, να καταλάβει το Γεωργίτσι, την Αγόριανη ή τον Λογκανίκο και γι’ αυτό επέστρεψε στον Μυστρά και κατευθύνθηκε νότια προς το Γύθειο και το Έλος. Αργότερα, όμως, όταν αποχώρησε από την Λακωνία, συνάντησε στις 21 Σεπτεμβρίου σφοδρή επίθεση τόσο από το στρατόπεδο του Γεωργιτσιού υπό τον Νικηταρά (μάχη της Αλευρούς) όσο και από τους οπλαρχηγούς στον Βασσαρά και στην Βέρροια του Πάρνωνα. Έχασε 70 περίπου άνδρες, ενώ τραυματίστηκαν 28, απελευθερώθηκαν ευτυχώς πολλά γυναικόπαιδα και κατασχέθηκαν πολλά τρόφιμα και ζώα που είχε λαφυραγωγήσει.

Όταν, αργότερα, ιδρύθηκε το πρώτο ελληνικό κράτος, δημιουργήθηκαν, το 1833 επί Όθωνος, στη Λακωνία 22 δήμοι, μερικοί από τους οποίους ήταν:

α) Βελεμίνης, που περιείχε τα χωριά: 1) Λογκανίκος (έδρα), 2) Αγόριανη, 3) Κοτίτσα, 4) Ρεγκόζενα, 5) Βουτούχος, 6) Κυπαρίσσι, 7) Άγ. Βασίλειος Μαριτσέϊκα και 8) Μέραγα,

β) Πελλάνης, στον οποίο ανήκαν τα χωριά: 1) Γεωργίτσι (έδρα), 2) Αλευρού, 3) Περβόλια, 4) Γεωργιτσιάνικα (δηλ. το χωριό μας) και 5) Παρδάλι,

γ) Καστορίου, με τα εξής χωριά: 1) Καστανιά (έδρα), 2) Καστρί, 3) Σερβέϊκα, 4) Ντεμήρι, 5) Μπολανέϊκα και 6) Μοσχονέϊκα,

δ) Βορδωνίας, που περιελάμβανε τα χωριά: 1) Βορδώνια (έδρα), 2) Λογγάστρα, 3) Σουστιάνοι και 4) Μιτάτοβα και

ε) Σελλασίας, με τα χωριά: 1) Βρουλιάς (έδρα), 2) Κονιδίτσα, 3) Βουτιάνοι, 4) Καλύβια, 5) Θεολόγος και 6) Κοκκινόραχη.

Το 1834 αποφασίσθηκε η επανίδρυση της Σπάρτης, χαράχθηκε το σχέδιο πόλης και άρχισε η ανοικοδόμησή της από το 1835 μέχρι το έτος 1837. Την ίδια εποχή, οι 22 δήμοι της Λακωνίας συμπτύχθηκαν σε 13, μερικοί από τους οποίους ήταν: 1) Πελλάνης (έδρα: Γεωργίτσι), 2) Καστορίου (έδρα: Καστανιά), 3) Σελλασίας (έδρα: Βρουλιάς), 4) Οινούντος (έδρα: Αράχοβα) κλπ.

κύρια πηγή: Διον. Ι. Σιγαλού (εκ Γεωργιτσίου): Ιστορία, Η Σπάρτη και η Λακεδαίμων, τόμος Γ΄, Αθήνα 1963.

[Σημείωση: Ο χρονογράφος Όσιος Θεοφάνης αναφέρει στην "Χρονογραφία" του τη λέξη βορδώνη (= μουλάρι). Επομένως είναι πιθανόν ότι από τη λέξη αυτή προέρχεται η ονομασία του ομώνυμου χωριού.]

Πελλ. Α , Πελλ. Β